? اعتصاب: اهرمی که جنبش معلمان را تکان داد!
امروز ۲۲ مهرماه اولین روز اعتصاب سراسری معلمان در بیش از پنجاه شهر کشور باشکوه و متحدانه برگزار شد. اعتصاب گستردۀ امروز نه فقط اعتماد به نفسی بینظیر را به جنبش معلمان بازگرداند، بلکه در عین حال صحت و موضوعیت تاکتیک «اعتصاب» را به فعالین حوزۀ صنفی معلمان در عمل ثابت کرد. جنبش معلمان امروز یک جهش کیفی رو به جلو را تجربه کرد؛ جهشی که میتواند کل جنبش اعتراضی را هم با خود به جلو هُل دهد. برخلاف تجمعات اعتراضی خیابانی مانند آنچه اردیبهشت امسال از سوی فعالین صنفی سازماندهی شده بود، در اعتصاب امروز سطح درگیری و دخالت نه فقط معلمان، بلکه دانشآموزان و والدینشان و تأثیرپذیری کل جامعه از این اقدام، قابل قیاس با تجارب چند سال اخیر نبودهاست. امروز ثابت شد که بدنۀ معلمان نه خاموشاند و نه منفعل، بلکه مانند سایر بخشهای جامعه معترضاند و اگر تاکتیک درست و بهموقعی جلوی پای آنها قرار دادهشود، به سمت اعتصاب کشیده خواهند شد.
هراس حکومت از اعتصاب سراسری معلمان، از چند روز قبل از اعتصاب آشکار شد؛ از یک طرف دولت دیروز سراسیمه با دادن یک امتیاز صوری به کامیونداران (یعنی تصویب طرح تُن-کلیومتر) سریعاً در پی شکستن اعتصاب کامیونداران برآمد تا مبادا اعتصاب سراسری کامیونداران به معلمان پیوند بخورد و کنترل اوضاع از دستش خارج شود. از طرف دیگر بلافاصله با شروع زمزمۀ اعتصاب، احضارهای سریالی فعالین صنفی، اقدام به دستگیری حداقل سه معلم در چند روز گذشته و همچنین اختلال و کاهشِ امروزِ سرعت اینترنت هم از دیگر نشانههای این وحشت بالاییهاست.
نکات زیادی دربارۀ این اعتصاب و ارزیابی کلی از وضعیت کنونی جنبش معلمان وجود دارد که به زودی در مطلبی مجزا به آن خواهیم پرداخت. اما تا به اینجای کار، یعنی در روز اول اعتصاب، چند نکته کوتاه از این اعتصاب مهم را با هم مرور میکنیم:
◼️از ابتدا انتظار میرفت و منطقی بود که اولاً به خاطر سالها وقفه نسبت به تجربۀ آخرین اعتصاب سراسری معلمان در دهۀ هشتاد و بعضاً تردیدها و موانع خبررسانی، وسعت اعتصاب در روز اول کمتر از روز دوم باشد؛ بنابراین اگر استقبال از اعتصاب امروز در چنین سطحی بوده پیشبینی میشود که اعتصابِ فردا از این هم متحدانهتر برگزار شود.
◼️در گستردگی اعتصاب سراسری امروز معلمان تردیدی نیست؛ اما اساساً داشتنِ دیدی کمّی به مسألۀ اعتصاب اشتباه است. تأثیر کیفی این اعتصاب سراسری بر جلو راندن جنبش معلمان را نمیتوان با مقیاس تعداد نفرات اعتصابکننده و تعداد روزهای اعتصاب سنجید. درگیری سطح وسیعی از بدنۀ معلمان با چنین اعتصابی، آنان را برای دورههای بعدی اعتصاب جسورتر و متحدانهتر خواهد کرد. درست همانطور که بررسی سیر رشد جهشی اعتصاب سراسری کامیونداران در سه دور اخیر، همین را ثابت کردهاست.
◼️خصلت این اعتصاب سراسری دو روزه، محدود و نمادین است؛ اما در حقیقت در حکم دستگرمی و آمادگی برای اعتصابات گستردهتر و تهاجمیتر آتی است. کما اینکه شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان از هماکنون بهدرستی حکومت را تهدید به اعتراضات گستردهتر در آبان ماه کرده است.
◼️شبکههای خبری مانند بیبیسی و دویچه وله و غیره (که عموماً وابسته به دولتهای خارجی مؤتلف جمهوری اسلامی هستند) خبر اعتصاب سراسری معلمان را کاملاً در حاشیه قرار دادهاند و درست مانند دی ماه از قدرت انحصار رسانهای خود علیه جنبش استفاده کردهاند؛ اینجاست که فعالین داخل و خارج از کشور باید هرچه در توان دارند برای بلندتر کردن صدای این اعتصاب و علیه این دست بایکوتها به کار ببندند.
◼️تجربۀ دی ماه نشان داد که نسل جوان دهۀ هفتاد و هشتاد از مهمترین پایههای اعتراضات سراسری بود. دانشآموزان در اعتصاب اخیر نزدیکترین متحدان معلمان درون مدارس هستند؛ تنها کافی است جهتدهی لازم را از معلمان خود برای همسویی با اعتصاب بگیرند تا سهمی بیش از آنچه از آنان انتظار میرود در این دست اعتصابات ایفا کنند. در اعتصاب امروز اینجا و آنجا دیدیم که معلمان یا مدیرانی برای توضیح دلایل اعتصاب رو به دانشآموزان تلاش میکردند که قدم درستی است. اما حتی فراتر از این، معلمان میتوانند از دانشآموزانشان درخواست کنند که با بالا بردن پلاکارد همبستگی با اعتصاب یا شعار در حمایت از مطالبات مشترک معلمان و دانشآموزان، از آنان حمایت کنند.
◼️اقدام به تحصن با پلاکاردهای حمایتی از سوی سایر بخشها مانند دانشجویان و یا حمایتهای نمادین خانوادههای دانشآموزان نیز در تقویت همبستگی این اعتصاب اهمیت زیادی دارد.
کمیته عمل سازمانده کارگری – ۲۲ مهر ۱۳۹۷