پاسخ به نامه‌ها: دربارۀ فراخوان ۵ دی به مناسبت چهلم جان‌باختگان خیزش آبان ۹۸
پرسش:
سلام رفقا، مگر جوّ جامعه در مورد این فراخوان ۵ دی چگونه هست که در تحلیل‌تان می‌گویید «اعتراضات احتمالی ۵ دی»؟
پاسخ:
سلام به شما،
البته هیچ‌کسی نمی‌تواند مدعی باشد که می‌تواند آینده را با دقت پیش‌بینی کند (آن هم در این شرایط انفجاری کنونی). اما عجالتاً بر مبنای مشاهدات، برداشت جمعی خودمان را می‌توانیم بگوییم.
مقدمتاً این را باید بگوییم که فضای جامعه بعد از کشتار آبان به شدت انفجاری است. بحران اقتصادی کمر همه را شکسته و حالا به این موضوع، کشتار خیابانی و هزاران دستگیری و ده‌ها بحران دیگر را هم اضافه کنید (از سیستم معیوب فاضلاب در اهواز که خانه‌ها را زیر آب برده تا آلودگی خطرناک هوای تهران و الی آخر). از این رو واقعاً بی اغراق فضا «انفجاری» است و آستانۀ تحملِ همه پُر شده.
با اینحال فراخوان ۵ دی در تحلیل نهایی یک فراخوان جمعی از پایین نبود. پدر پویا بختیاری به اعتبار فرزند جان‌باخته‌اش فراخوان به شرکت در مراسم چهلم او در بهشت سکینه داد؛ در ابتدای امر اپوزیسیون راست قویاً پشت فراخوان آمد و سپس این همراه شد با اعلام حمایت و سمپاتی برخی افراد و تشکل‌ها در اپوزیسیون چپ.
واقعیت اینست که هیچ‌یک از این احزاب (چه راست و چه چپ) وزن و اعتبار و پایگاه اجتماعی بالایی ندارند، بنابراین تنها اتوریتۀ پشت این فراخوان عملاً فقط یک نفر و آن هم پدر پویا بوده و این اتوریته نمی‌تواند آنقدری باشد که بتواند با یک اشاره یک حرکت سراسری را رقم بزند.
این هم باید در نظر گرفت و اضافه کرد که خفقان شدید و حجم سرکوب‌های گسترده توازن قوا را به ضرر جنبش تغییر داده و این باعث می‌شود که مردم نسبت به چنین فراخوان‌هایی در چنین موقعیتی محتاط تر برخورد کنند (هرچند که حتی در سطح مجازی تبلیغش کنند).
با اینکه احتمال سر بر آوردن یک خیزش عمومی در ۵ دی خیلی ضعیف است، اما بعید نیست کسانی از این موعد به‌عنوان بهانه و بزنگاهی برای ابراز خشم اجتماعی‌شان استفاده کنند.
با اینحال چون فراخوان از قبل اعلام شده، نیروهای امنیتی از پیش آمادۀ سرکوب و جلوگیری از شکلگیری اعتراضات -خصوصاً در همان بهشت سکینه- هستند. برای همین احتمال دستگیری فله‌ای در بهشت سکینه بسیار زیاد است.
خلاصه اگر بکنیم، احتمال خیزش سراسری کم، اما احتمال اعتراضاتی پراکنده هست. در کل فکر می‌کنیم کمی بیشتر زمان می‌برد تا جنبش بتواند خودش را «ریکاور» کند تا زمان خیزش عمومی بعدی.
۱ دی ۱۳۹۸